Birey etkiyen, etkilenen, değişen, dönüşen bir varlıktır. Birey, toplumsallığa bağlı bir olgudur, durumdur, süreçtir,sonuçtur. Birey toplumsallığın doğurduğu, toplumsallığın ürettiği bir gerçekliktir. Birey biyososyal, biyofiziksel, sosyopsikolojik, ekonomipolitik, sosyokültürel, tarihsel biricikliğin kavramsal adıdır. Dünyayı küresel ölçekte etkileyen, toplumsal ekonomik ve zincirleme olarak kültürel, sanatsal, düşünsel, güncel yaşamı dönüştüren bilimsel bulguların üreticisi olan bilimci bireyler dışında kalan tüm diğer bireyler, evrensel ve yerel toplumsallık içinde sadece benzemezliği ile özelliklidir.
İnsan türü toplumsallaşmaya başladığı an, insan teki de bireyselleşmeye başladı.
Toplumsallaşma, toplumsal tarihin gelişim çizgisinde de görüleceği gibi toplumu ve bireyi daha karmaşık, daha içiçe, birbirinden ve toplumsal bireysel bilimsel,bilimsel, sanatsal, kültürel , uygulayımbilimsel, ekonomik, politik alanların etkileşimli gelişim ve değişimleri nden etkilenerek ve bu belirtilenleri sınırlı/ belirli ölçüde etkileyerek, ama olsa olsa özü değil, görünüşü, biçimi etkileyerek, gerçekte etkisiz birimlere dönüşmüştür.
Kapitalist sosyoekonomik biçim, toplumsallaşmayı ve buna bağlı olarak bireyleşmeyi, tarihselliği ve güncel bulguları kullanarak biçimlendirme uğraşısına önemli ölçüde hız vermiş, bireyin etkisizliğini, toplumsallığın etkisizliğini yaratarak, neredeyse hiçe indirmiştir.
Bu bir diğer anlamda, bireye karşı, bireyi etileyen tüm toplumsal etkime araçlarını kullanarak, anti birey, karşı birey yönelimine girmiştir. Bu anlamda oldukça başarılıdır. Bu başarıyı tek tek bireylere dönük çabalarla değil, yukarda değinildiği gibi, toplumsal işleyiş yasalarını kullanarak, toplumsallığı etkiyen güç olmaktan çıkararak başarmaktadır. Diğer deyişle, toplumsallık, toplum olmayan bir toplumsallığa, yani bireylerden oluşan, toplumsal bilinci üreten ve bireylere de yansıtan etkili bir toplumsallıktan öte, benzemezliği azaltarak, toplumsal gelişim yasalarınrı bilincinde olma şansı elde edemeyen, etmesi önlenen çoğunlukuğun; seçili bireylere göre davranan, toplumsal ve bireysel sorun ve beklentileri önüne konan bu seçili bireylere bağlayan, etkisiz, etkileşimsiz, işlevsiz birey/toplum yaratmada önemli yol almıştır.
Söylenenlerden çıkarsanacak şudur: Toplum ve birey kavramları önemli bir içerik yitimine uğramıştır. Tanımı, betimi değişime uğramıştır. Peki, böylesine etkisiz, toplumsal ekonomipolitik yasaların işleyişine bu denli bağlı bireyler dünyasında, bazı bireyler neden olağanın çok üstünde büyütülmektedir.
Türkiye somutundan örnek verecek olursak, neden ilahi temsilc olan Hz.Muhammed’ı ilahi gücün etkisi ile Mustafa Kemal’i de bilimden beslenen ve bilim üreten birey olarak değerlendirip dışarda tutarsak,Menderes, Demirel, Ecevit, Erbakan, Erdoğan, Gülen vb. Bireylere, tüm toplumsal yaşamı n olumlu, olumsuz, güzel çirkin, iyi kötü tüm ulusal, uluslararası, kentsel, bölgesel durumlarda belirleyici rol ve işlev yüklenerek, Türkiye gerçeği, süreç, işleyiş ve sonuçlarıyla tam ve gerçek anlamda anlaşılamamış, birbirinin benzeri kişilikler, yeni ve farklı, değişik ve olumlu köklü etkilerde bulunacakları umuduyla, sermaye devletinin, büyük çoğunluk üzerindeki plan ve programlarının uygulayıcısı görünümüyle tarihte minik bir boşluk doldurarak yerlerini almışlardır. Bu kısa tarih ve adları verilen kişilikler incelendiğinde, gerçekte işleyen bir toplumsal yaşamı yasaları olduğunu, bunların birbirlerinden farklı, özgün, etkili, köklü değişimler yaratmadıkları, yaratamaycakları görülecektir: Bu görmeyi sağlayacak olan, doğada olduğu gibi, toplumda da işleyen yasaların bilincinde olanların, bu gerçekliği, toplumsal bilince, günlük somutluklar üzerinden aktarabilmesiyle olanaklıdır.
Küçük bir kaç örnekle açımlarsak, bir hekim, bir hastanın, sinir, sindirim ya da dolaşım sistemindeki bir sorunu, o sistemin işleyiş yasaları dışında bir uygulamayla ne anlayabilir, ne değiştirebiilir, ne iyileştirebilir. Bu örneği, bir mimar, bir mühendis, tarımcı bir köylü, çocuk yapmaya karar veren bir anne ve baba içinde verebiliriz..